Archiwum 2014
FOTOGRAFIE ZBYSZKA SIEMASZKI
15.07.2014
Warszawa sprzed dekad na wystawie Trakt. Fotografie Zbyszka Siemaszki z Narodowego Archiwum Cyfrowego
Zdjęcia z odbudowy Starówki, V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów z 1955 r., fotoreportaż z trasy autobusu nr 132 czy słynne kolorowe zdjęcia przechodniów wykonane przy ul. Nowy Świat w 1959 r. można było zobaczyć przy warszawskim Trakcie Królewskim na wystawie zorganizowanej przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych, Narodowe Archiwum Cyfrowe i Stołeczną Estradę.
Wszystkie eksponowane fotografie pochodzą ze zbioru 6000 zdjęć autorstwa Zbyszka Siemaszki, które przechowywane są w Narodowym Archiwum Cyfrowym. Spośród nich wybrane zostały właśnie te dotyczące Traktu Królewskiego. – Chcemy, żeby spacerujący warszawiacy i turyści mogli udać się także na spacer w czasie i zobaczyć, jak prezentował się Nowy Świat, Krakowskie Przedmieście i Starówka w latach 50., 60. i 70. Pokazujemy jak wyglądali ludzie, jak zmieniło się miasto, czym żyła stolica – mówi Bartłomiej Kuczyński z NAC.
Zbyszko Siemaszko (ur. 1925) znany jest przede wszystkim z doskonałych fotografii architektury oraz dokumentacji codziennego życia mieszkańców stolicy. Początkowo prowadził pracownie fotograficzne w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym oraz w Państwowym Przedsiębiorstwie Budowlanym Konserwacji Architektury Monumentalnej w Warszawie. Następnie przez wiele lat był fotoreporterem tygodnika „Stolica” (1953-69), dla którego wykonał słynne reportaże z drążenia tunelu metra na Targówku (1956), koncertu Marleny Dietrich (1964), z zalanej ulewnymi deszczami ulicy Puławskiej (1968), a także z obchodów pierwszomajowych, centralnych dożynek czy procesji Bożego Ciała w Warszawie.
Zbiór fotografii Siemaszki przechowywany w Narodowym Archiwum Cyfrowym jest już precyzyjnie opracowany i dostępny w internecie w serwisie „Zbiory NAC online”. Można w nim przeglądać m.in. portrety przedstawicieli licznych zawodów, wykonane z pietyzmem miejskie krajobrazy, liczne fotografie przechodniów oraz reportaże zarówno z oficjalnych imprez, jak i wydarzeń związanych z działalnością Kościoła katolickiego.
EUROPAN EDYCJA 12
26.06-13.07.2014
Europan - międzynarodowy konkurs architektoniczny dla młodych profesjonalistów z dziedzin architektury, inżynierii, planowania i budowy miast, organizowany od 1988 roku w cyklach dwuletnich przez federację Europan Europe.
Europan Europe - federacja zainicjowana w 1988 roku przez 9 państw europejskich, zrzeszająca dziś narodowe struktury 22 państw organizujących w cyklach dwuletnich międzynarodowy konkurs architektoniczny Europan, którego celem jest zaangażowanie młodych profesjonalistów w poszukiwanie awangardowych rozwiązań, nowatorskich idei i możliwości w zakresie budowy współczesnego miasta europejskiego oraz podejmowania efektywnego, konstruktywnego dialogu organizatorów, uczestników, decydentów i inwestorów. W 2006 roku do federacji Europan przystąpiła Polska, jako kraj stowarzyszony, zgłaszając do dziewiątej sesji konkursu teren Czyste położony na Woli w Warszawie, Europan Polska.
KU RÓWNOWADZE MIĘDZY METROPOLITARNOŚCIĄ A LOKALNOŚCIĄ to temat przewodni minionej, dwunastej sesji konkursu.
RODZAJ PROJEKTU: urbanistyczno-architektoniczny
LOKALIZACJA WARSZAWA – osiedle Za Żelazną Bramą
LICZBA MIESZKAŃCÓW: Miasto 1 708 491 mieszkańców. Aglomeracja ok. 3 100 000 mieszkańców
OBSZAR OPRACOWANIA STUDIALNEGO: 156 ha
OBSZAR PROJEKTU: 7,25 ha
ZGŁASZAJĄCY TEREN: Miasto stołeczne Warszawa
WŁAŚCICIELE TERENU: Spółdzielnia Mieszkaniowa Wolska Żelazna Brama, Miasto stołeczne Warszawa, Skarb Państwa.
EFEKT ZWYCIĘZSTWA W KONKURSIE
Udział w dyskusjach nad rozwojem obszaru konkursowego.
TEREN KONKURSOWY W KONTEKŚCIE IDEI MIASTA OTWARTEGO NA ZMIANY.
Osiedle Za Żelazną Bramą zostało wybudowane w latach 1965-1972 w samym centrum Warszawy. Jego najważniejszym elementem jest 19 niemal identycznych 16 kondygnacyjnych budynków mieszkalnych o długości 87 metrów każdy. W części osiedla nowa wielofunkcyjna zabudowa wypełnia przestrzeń osiedla w taki sposób jakby jego budynki były skałami pomiędzy którymi znajduje się teren budowlany. Konkursowy teren projektowy znajduje się w części osiedla gdzie nowa zabudowa wkracza głównie na tereny dotychczas niezabudowane, a przestrzenie pomiędzy budynkami mieszkalnymi osiedla pozostają niemal nienaruszone. Integralną częścią pierwotnego osiedla są niskie budynki handlowo- usługowe, oświatowe i służby zdrowia. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza zastąpienie części z nich bardziej intensywną zabudową. Ważną kwestią jest poprawa jakości życia na tym terenie, znalezienia równowagi między nieparlamentarnością a lokalnością, między zachowaniem wartości historycznego już dziś osiedla, a nadaniem nowej jakości fragmentowi miasta, który już jest obszarem w którym zachodzą zmiany wynikające ze zmieniających się potrzeb.
Szeroki opis konkursu pod linkiem: http://www.europan.com.pl/europan-e12/europan-e12-temat-przewodni
BEZCENNE RĘKOPISY W DOBIE MAILI
13-26.06.2014
Stołeczna Estrada we współpracy z Archiwami Państwowymi zaprezentowała w plenerowej otwartej galerii wystawę polskich obiektów piśmiennictwa dokumentacyjnego znajdujących się na Światowej Liście Programu "Pamięć Świata" UNESCO. W ostatni dzień prezentacji wystawy, 26 czerwca, w Warszawie rozpoczęło się dwudniowe międzynarodowe spotkanie ekspertów UNESCO w sprawie Programu „Pamięć Świata”.
Wystawę prezentującą polskie obiekty piśmiennictwa dokumentacyjnego znajdujące się na Światowej Liście Programu "Pamięć Świata" UNESCO oraz dokumenty pretendujące do tego wyróżnienia: Księgę Henrykowską (z pierwszym zdaniem zapisanym po polsku) i Akta Braci Czeskich można było oglądać do 26 czerwca na skwerze ks. J. Twardowskiego.
NA DRODZE DO WOLNOŚCI
13.05-8.06.2014
Wybory 4.06.1989 do Sejmu i Senatu w zbiorach archiwów państwowych.
Ponad 200 dokumentów, fotografii i plakatów z zasobu archiwów państwowych oraz archiwum Kancelarii Prezydenta RP i archiwum Senatu związanych z przełomowym rokiem 1989, można było oglądać na plenerowej wystawie pt. "Na drodze do wolności", której uroczyste otwarcie odbyło się 13 maja przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie.
Wystawa została przygotowana w ramach projektu „Archiwa Przełomu 1989-1991” i obchodów 25. rocznicy zwycięstwa obozu „Solidarności” w wyborach parlamentarnych.
Wstęp do wystawy stanowi opis sytuacji społecznej, politycznej i gospodarczej Polski w latach 80-tych XX. Ekspozycja przypomina takie wydarzenia jak: wprowadzenie stanu wojennego, wizyta Jana Pawła II w roku 1987, strajki w roku 1988, w tym strajk w Stoczni Gdańskiej, po którym władze zgodziły się podjąć rozmowy z opozycją, a także powstanie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, który po zakończeniu obrad Okrągłego Stołu i decyzji o umożliwieniu opozycji realnego udziału w wyborach parlamentarnych w 1989 r., przekształcił się w ogólnopolski ruch na rzecz zmian ustrojowych w Polsce.
W drugiej, najobszerniejszej części ekspozycji prezentowane są archiwalia pokazujące atmosferę i przebieg kampanii wyborczej zarówno od strony opozycyjno-solidarnościowej jak i koalicyjno-rządowej.
W ostatniej części wystawy pokazano materiały dotyczące przebiegu głosowania i jego wyników. Do szczególnie interesujących należą zdjęcia z dnia wyborów wykonane w lokalach wyborczych ukazujące prace komitetów oraz udział Polaków w wydarzeniu, które okazało się najważniejszym na drodze ku powstaniu w pełni wolnej i demokratycznej Rzeczypospolitej.
Autorem wystawy jest dyrektor Archiwum Państwowego w Gorzowie Wielkopolskim dr hab. Dariusz Rymar.
Ekspozycję zorganizowali: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwa Państwowe, Kancelaria Prezydenta RP, Kancelaria Senatu i Stołeczna Estrada.
SOLIDARNI Z BIAŁORUSIĄ
WYSTAWA PLAKATU BIAŁORUSKIEGO
12.04-4.05.2014
Krakowskie Przedmieście, róg z ul. Karową (przy Skwerze ks. J. Twardowskiego)
W tym roku jedną z akcji towarzyszących siódmej edycji koncertu „Solidarni z Białorusią” była wystawa plakatu białoruskiego, zorganizowana w otwartej galerii plenerowej Stołecznej Estrady na Krakowskim Przedmieściu.
“Plakat jest jedną z najbardziej spontanicznych i naturalnych form wypowiedzi artystycznej. Do ludzi przemawia wprost. Otwarcie mówi o człowieku. O prawach człowieka, a więc o prawach i powinnościach współczesnego artysty. O tym, w jakim stopniu sytuacja społeczna i geopolityczna może wpływać na treść, formę przekazu i funkcje wypowiedzi artystycznej.
O tym, co w ostatnich kilku dekadach warunkuje swobodę wypowiedzi artystycznej na Białorusi, informuje właśnie współczesny plakat, prezentujący wszelkie formy – od stonowanych typograficznych realizacji, poprzez barwny afisz teatralny i filmowy, aż po propagandową prezentację społeczno-artystyczną. Tematyka współczesnego plakatu białoruskiego oscyluje wokół analizy teraźniejszości, dokumentuje współczesny świat, nie pozostając obojętnym na problemy innych, nie tylko europejskich społeczeństw. Oprócz realizacji odnoszących się bezpośrednio do białoruskiej rzeczywistości pojawią się więc prace o szerszej wymowie, nawiązujące do przełomowych momentów naszej wspólnej historii i najbardziej aktualnych zjawisk społecznych, dotykające uniwersalnych problemów tożsamości, przynależności i wolności.
Plakatów o tematyce społecznej, stworzonych dla przestrzeni miejskiej, nie zobaczymy jednak na ulicach Mińska.
Stolica Białorusi. Pośrodku wielki plac, w każdą stronę świata biegną wielkie ulice, dookoła posępne gmaszyska. Wszystko zbudowane z klocków jednego koloru. Bo przecież innych nie było w sklepie wielkiego architekta, który budował Miasto Słońca. Mińsk jawi się niczym metropolia, z której wysiedlono wszystkich mieszkańców, a ulice wyczyszczono z jakichkolwiek śladów działalności artystycznej czy społecznej – żadnych wlepek, street artu, graffiti, plakatów – ulice zieją betonową, szarą, smutną pustką. Żadnych napisów, znaków świadczących, że ktoś chce komuś przekazać jakąś wiadomość, że ktoś kogoś lub coś kocha czy nienawidzi. Że ktoś się z czymś nie zgadza albo coś/kogoś popiera.
Zadaniem warszawskiego projektu jest zderzenie i poprowadzenie spójnego dla jednej przestrzeni – ulicy – dialogu pomiędzy różnymi formami sztuk wizualnych współczesnej Białorusi: wzornictwa, grafiki, typografii, kolażu czy fotografii, które w środowisku panującej kultury postsowieckiej, architektury stalinowskiej i pozbawionej jakikolwiek przejawów wypowiedzi artystycznej przestrzeni publicznej, nie funkcjonują. Eksperyment, którego efekt prezentowany jest w Warszawie, polega na próbie syntezy rozmaitych form sztuki, które z racji „partyzantki kulturalnej” panującej na współczesnej Białorusi, na co dzień funkcjonują w całkowitym oderwaniu od siebie.
Umieszczone w realnym kontekście – na ulicy europejskiej metropolii – wybrane plakaty najwybitniejszych twórców białoruskich Juryja Tarejewa i Michała Aniempadystawa mają spełnić swoją najbardziej naturalną misję – być, zaistnieć, zmusić do zatrzymania się, postawić pytania, wywołać dyskusję i… nie dać o sobie zapomnieć.”
Ksenia Kaniewska – kurator wystawy
Wydarzenia zostały zorganizowane przez Inicjatywę Wolna Białoruś, Stołeczną Estradę przy wsparciu m. st. Warszawy, Domu Spotkań z Historią oraz Fundacji im. Konrada Adenauera,
